Camera Obscura
6/9/2008
Τι είναι το Camera Obscura;

Camera είναι η λατινική λέξη για το δωμάτιο, το θάλαμο. Obscura είναι η λατινική λέξη για το σκοτεινό.

Μπες σε ένα πολύ σκοτεινό δωμάτιο μια φωτεινή μέρα. Άνοιξε μια μικρή τρύπα στο κάλυμμα ενός παραθύρου και κοίταξε στον απέναντι τοίχο. Τι βλέπεις; Μαγεία! Μπροστά σου με όλα του τα χρώματα και την κίνηση, θα βρίσκεται ο κόσμος έξω από το παράθυρο - ανεστραμμένος! Η μαγεία αυτή εξηγείται από έναν απλό νόμο του φυσικού κόσμου. Το φως ταξιδεύει σε ευθεία γραμμή και όταν μερικές ακτίνες που αντανακλώνται από ένα φωτεινό υποκείμενο περάσουν από μια μικρή τρύπα από λεπτό υλικό δεν σκορπίζονται αλλά το διασχίζουν και ξανασχηματίζουν το αντικείμενο ως ανεστραμμένη εικόνα πάνω σε μια επίπεδη επιφάνεια τοποθετημένη παράλληλα με την τρύπα.

Αυτός ο νόμος της οπτικής ήταν γνωστός από την αρχαιότητα. Η παλιότερη αναφορά σε αυτό το τέχνασμα γίνεται από τον Κινέζο φιλόσοφο Μο-Τι (5ος αιώνας π.Χ.) Αυτός κατέγραψε τη δημιουργία της ανεστραμμένης εικόνας που σχηματίζεται απο τις ακτίνες φωτός που περνούν από μια τρύπα καρφίτσας σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Αποκάλεσε αυτό το σκοτεινό δωμάτιο «χώρο συλλογής» ή «κλειδωμένο θησαυροφυλάκιο».

Ο Αριστοτέλης (364-322 π.Χ.) είχε κατανοήσει την οπτική αρχή της camera obscura. Μελέτησε το ημισεληνοειδές σχήμα του ήλιου κατά την μερική έκλειψή του, όπως προβαλλόταν στο έδαφος μέσα από τις τρύπες μιας κρησάρας και τα κενά ανάμεσα στα φύλλα ενός πλατάνου. Τον 10ο αιώνα ο Άραβας σοφός Αλχάζεν οφ Μπάρσα διέθετε μια φορητή σκηνή για την παρατήρηση του ήλιου και έδωσε μια πλήρη αναφορά για την αρχή.

Το 1490 ο Λεονάρντο ντα Βίντσι έδωσε δύο σαφείς περιγραφές της camera obscura στα σημειοματάρειά του. Πολλές από τις πρώτες camera obscura ήταν πολύ μεγάλα δωμάτια σαν αυτά που περιγράφονται από τον Ολλανδό επιστήμονα Reinerus Gemma-Frisius το 1544, τα οποία χρησιμοποίησε για την παρακολούθηση μιας έκλειψης ηλίου.

Η ανάπτυξη της camera obscura ακολούθησε δύο δρόμους. Ο ένας από αυτούς οδήγησε στο φορητό κουτί που ήταν εργαλείο για τους ζωγράφους. Τον 17ο & 18ο αιώνα πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν το εργαλείο αυτό. Αντιπροσωπευτικοί αυτής της ομάδας είναι οι Jan Vermeer,

Canaletto, Guardi, και Paul Sandby. Στις αρχές του 19ου αιώνα με βελτιωμένους φακούς που μπορούσαν να συγκεντρώσουν ευρύτερες και καθαρότερες εικόνες, η camera obscura άκμασε στις παραλίες και στις περιοχές σκηνικής ομορφιάς.

Το κτίριο της camera obscura στην Πέρδικα είναι ένα κυλινδρικό οίκημα με διάμετρο 7 μέτρα και με δώδεκα ανοίγματα προς κάθε ημισφαιρική κατεύθυνση. Μέσα από αυτές τις 12 τρύπες το φως μπαίνει στο σκοτεινό θάλαμο και έτσι θα παράγει μια εικόνα του πανοράματος του εξωτερικού κόσμου χωρισμένη σε 12 επιμέρους εικόνες, αναποδογυρισμένες και ανεστραμμένες, πάνω σε μια κυκλική ημιδιάφανη οθόνη κρεμασμένη από το ταβάνι.

Η Camera Obscura στην Πέρδικα (Αίγινα) είναι η πρώτη που εγκαταστάθηκε ποτέ στην Ελλάδα και η πρώτη στον κόσμο που ανατυπώνει εικόνα 360°.

Concept: Gustav Deutsch,
Αρχιτέκτονας: Franz Berzl
Δημιουργία: Γαβρήλος Μιχάλης
Εξωτερικός χώρος κτιρίου
1 πανόραμα
Ακριβώς έξω από το κτίριο. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται σίγουρα δεν είναι όπως την εποχή που λειτούργησε για πρώτη φορά, το Νοέμβριο του 2003...
Μέσα στο κτίριο
1 πανόραμα
Εσωτερικός χώρος του κτιρίου. Απόλυτο σκοτάδι με αργή ταχύτητα κλείστρου (~30 δευτ.)